استان قزوين


سوزن دوزى، گلابتون دوزى، ساخت جعبه هاى آينه دار و حكاكى و قلمزنى از مهم ترين صنايع دستى استان هستند.فرش و سفال قزوين نيز معرف است. همچنين قزوين را پايتخت هنر خوشنويسى ايران ناميده اند.
اتواع شيرينى بويژه باقلوا و محصولات باغى مانند بادام، پسته، فندق، انگور، كشمش، انار سنگان، سيب، زردآلو، ذغال اخته و... از ديگر سوغاتى هاى قزوين به شمار ميرودند.

استان قم


1. فرش ابريشم: فرش ابريشم دستباف قم از نفيس ترين صنايع دستى است كه از نظر رنگ آميزى و طرح و نقشه اصيل ايرانى و كيفيت طرفداران بسيارى دارد.

2. سفال و سراميك: اين هنر دستى، با سابقه ديرينه خود در طرح هاى خاص خود طرفداران زيادى در داخل و خارج از كشور دارد.

3. منبت كارى چوب: نقوش و طرح هاى زيبايى است كه بر روى انواع ميز و صندلى و صنايع چوبى كنده كارى مى گردد و اين صنعت دستى در قم به دست استادكارانى بسيار ماهر و زبردست ساخته مى شود.

4. سوهان قم: از بهترين شيرينى هاى محلى استان بوده كه به ذائقه تمامى مردم دنيا خوشايند است. اين شيرينى از آرد، جوانه گندم، شكر، روغن، مغز پسته و بادام، هل و زعفران در دو نوع، لقمه اى و گل گرد تهيه مى شود.

استان كهگيلويه و بويراحمد

 
دست بافته هاى عشاير استان مهمترين صنايع دستى استان را تشكيل ميدهند قالى ميدهند . قالى گبه گليم گچمه (كه تركيبى از گليم و قالى است) جاجيم و خورجين از جمله اين دست بافته‌ها هستند كه استفاده از رنگهاى طبيعى و شاد بهمراه نقوش از طبيعت آنرا زيبا و دل انگيز ميسازد.
انواع محصولات كشاورزى مانند گردو عسل روغن محلى لبنيات سيب انگور نيز از جمله سوغات اين استان به شمار مى آيند.

استان كرمانشاه

 
نمدمالى در مناطق روستايى و شهرى رايج است. قصرشيرين و اسلام آباد غرب و سرپل ذهاب مراكز عمده نمدمالى است. گيوه كشى نيز در شهرها رواج دارد و گيوه هاى منطقه به واسطه سبكى، راحتى، خنكى، مقاومت و ارزانى معروف است. گليم بافى از ديگر صنايع دستى رايج است .بهترين نوع آن در هرسين بافته ميشود كه به هرسينى معروف است.
همچنين روغن كرمانشاهى و شيرينى كاك و نان برنجى از معروفترين سوغاتى هاى كرمانشاه هستند.

استان كرمان

 
قالى كرمان كه از نظر بافت و طرح بسيار زيبا و منحصر به فرد است از مهمترين صنايع دستى كرمان و ايران است . پته دوزى نيز كه نوعى سوزن دوزى است در كرمان رواج دارد.
پسته، انواع خشكبار، قوتو از جمله مهم ترين سوغاتى هاى كرمان است.

استان لرستان

با توجه به تركيب جمعيتى عشايرى، روستايى و شهرى در استان و متناسب با نوع فعاليت آنها صنايع دستى نيز متفاوت و متمايز ميباشد. اكثر دست ساخته ها و بافته هاى عشايرى و روستايى استان، سياه چادر، قالى، گليم، چيت، جاجيم بافى و رنگرزى ميباشد كه بيشتر جهت مصرف داخلى توليد مى نمايند و صنايع دستى شهرى استان خراطى، ورشو سازى، نمد بافى، قالى بافى و گليم بافى ميباشد. كه عمده سوغاتى هاى استان را تشكيل ميدهد.
عسل لرستان كه از نظر مرغوبيت و ارزش غذايى در سطح بالايى ميباشد يكى ديگر از محصولات سوغاتى استان بشمار ميرود.

استان گلستان


محصولات صنايع دستى استان گلستان از طبيعت منطقه و نيازهاى خاص آن شكل گرفته است كه برخى از آنها چون قالى تركمنى در ايران بى نظير است.
در حال حاضر استان گلستان يكى از قطبهاى مهم توليد كننده فرش تركمنى، قاليچه، پشتى، قارچين، گليم، نمدبافى، گلدوزى، سوزن دوزى، ابريشم دوزى بر پارچه، زيور آلات تركمنى، ساختن آلات موسيقى، سبد بافى، ريسندگى و بافندگى الياف، پارچه بافى و توليد وسايل چوبى است.
از ديگرسوغاتى هاى اين استان مى توان به شال و روسرى تركمنى و خاويار اشاره كرد.
از بهترين جاها براى خريد صنايع دستى و سوغاتى بازار دائمى و قديمى گرگان است كه داخل بافت قديمى شهر گرگان قرار دارد، همچنين بازار هاى روزهاى هفتگى نيز از مهمترين مراكز عرضه صنايع دستى وماهى هستند.

استان گيلان


صنايع دستى به ويژه صنايع دستى روستايى نوعى فعاليت اقتصادى است كه آميختگى شديد آن با سنت ها عادات و بينش سازندگان و همچنين تاثير محسوس محيط جغرافيايى در اين صنعت موجب تمايز آن از فرآورده هاى مى شود.
در نقاط مختلف گيلان و با توجه به فرهنگ هر منطقه صنايع دستى خاصى رواج دارد از جمله:
سفالگرى در املش و روستاى جيرده شفت، شال بافى كه ويژه تالش ها و گالش ها است. چوموش دوزى يا چارق دوزى كه در ماسوله رايج است. همچنين حصير بافى و بامبو بافى، قالى و گليم بافى و قلاب دوزى در مناطق مختلف استان رايج است.
صنايع چوبى استان و دست ساختهاى هنرمندان گيلانى بسيار مورد علاقه گردشگران است كه يكى از نمونهاى زيباى كار هاى چوبى، صندوق هاى مخصوصى به نام بولاكى است.
از ديگر سوغاتى هاى اين استان مى توان به كلوچه لاهيجان و فومن، زيتون رودبار و برنج آستانه اشرفيه و چاى لاهيجان اشاره كرد.

استان مركزى

سوغات استان مركزى انواع مواد خوراكى از جمله انار انگور لبنيات كشمش گردو بادام شيره انگوه است و صنايع دستى مانند انواع فرش و قاليچه گليم، معرق و گيوه است.

استان همدان

مركز صنايع دستى چرم استان در شهر همدان است. كيف، كفش، كمربند چرمى همدان از مرغوبيت و شهرت بالايى برخوردار است. از صنايع دستى رايج استان همدان، گيوه بافى است. گيوه، نوعى كفش نرم، سبك، مقاوم، خنك و ارزان قيمت است كه رويه آن، از نخ پنبه اى تابيده شده و زيره آن، از چرم يا آجيده انتخاب مى شود.
بافت رويه اين كفش عمدتا در روستاهاى نهاوند و روستاى آرتيمان در تويسركان و بافت زير آجيده در ملاير رايج است.
شهرستان تويسركان يكى از قطبهاى توليد گردو در كشور بوده و گردوى آن از مرغوب ترين انواع گردو در جهان است. از اواخر شهريورماه تا نيمه اول مهرماه هر سال درختان قطور و بلند گردو را با چوبهاى بلندى كه "نيزه" خوانده مى شوند گردو تكانى مى كنند كه منظره آن ديدنى و بسيار جالب است.
صنعت سفالگرى و سراميك سازى در شهر لالجين از توابع شهرستان بهار در 20 كيلومترى شهر همدان از رونق و شهرت بسزائى برخوردار است.

استان يزد


عمده ترين صنعت دستى استان يزد، فرش بافى است.
هنر ترمه بافى در يزد سابقه تاريخى دارد وابتدا در انحصار زرتشتيان بوده و از آن براى تهيه شلوارهاى مخصوص مجالس جشن عروسى استفاده ميشده است.
نقش ترمه بيشتر جقه، شاخ گوزن و گل محمدى است.
ترمه، پارچه اى است در نهايت زيباييكه تار آن از ابريشم تابيده و پود آن از ابرشم، نخ و پشم الوان است ترمه هاى قديم را به سر انگشت مى بافتند و به اين دليل به انگشت باف معروف بودند. امروز توليد ترمه، نيمه دستى است.
در بهاباد، تفت، مهريز و در برخى روستاهاى استان يزد، هنوز زنان در اوقات فراغت خود با استفاده از سوزن و نخ پنبه اى رويه گيوه ميبافند، يا به گفته خود گيوه مى چينند.
زيلوبافى در استان يزد رايج و زيلوهاى استان معروف است.
شهر قديمى ميبد مركز عمده فعاليتهاى سفالگرى است. سفال و سراميك ميبد، با نقشهاى اصيل مرغ و ماهى و خورشيد خانم آوازه اى بلند دارد.
از بهترين سوغاتى هاى شهر يزد ، شيرينى هاى آن است. باقلوا، قطاب، زولبيا، پشمك، لوز بيد مشك، حاجى بادام و لوز پسته از شيرينى هاى معروف يزدى است. سوهان، عرقيات سنتى و حلوا ارده يزد نيز معروف است.