آرامگاه سعدي در كوي سعدي و تنگ سعدي در شمال شيراز قرار دارد.آرامگاه كنوني او پس از تخريب آرامگاهي كه بر فراز قبر سعدي، كريم خان زند مي سازد در سال 1331 خورشيدي ساخته مي شود.نخستين كسي كه از آرامگاه او نام مي برد ابن بطوطه( جهانگرد مراكشي) است كه در سال 748 هـ . ق. يعني 57 سال پس از مرگ سعدي از آرامگاه او باز ديد كرده است. از زمان مرگ سعدي تاكنون آرامگاه وي را افراد بسياري بازسازي و مرمت كرده اند. ترديدي نيست كه از سال 691 هـ.ق. آرامگاه او داراي بقعه و باغ بوده است و توسط اميران و سلاطين وقت مرمت شده است.
آرامگاه سعدي (سعديه)
آرامگاه سعدي در كوي سعدي و تنگ سعدي در شمال شيراز قرار دارد.آرامگاه كنوني او پس از تخريب آرامگاهي كه بر فراز قبر سعدي، كريم خان زند مي سازد در سال 1331 خورشيدي ساخته مي شود.نخستين كسي كه از آرامگاه او نام مي برد ابن بطوطه( جهانگرد مراكشي) است كه در سال 748 هـ . ق. يعني 57 سال پس از مرگ سعدي از آرامگاه او باز ديد كرده است. از زمان مرگ سعدي تاكنون آرامگاه وي را افراد بسياري بازسازي و مرمت كرده اند. ترديدي نيست كه از سال 691 هـ.ق. آرامگاه او داراي بقعه و باغ بوده است و توسط اميران و سلاطين وقت مرمت شده است.
در زمان زنديه كريم خان زند بنايي ارزشمند بر قبر سعدي ساخت و سنگ مزاري كه هنوز باقيست را تهيه كرد و بر آن نصب نمود. بنايي كه كريم خان از آجر ساخته بود به صورت دو طبقه بود. بعد از كريم خان هم عمارت آرامگاه چند مرتبه تعمير و مرمت شده است.
در سال 1329 قمري توسط مرحوم حبيب الله قوام الملك شيرازي و در سال 1305خورشيدي مرحوم ابراهيم قوام الملك تعميراتي انجام دادند. تا اينكه در سال 1327 خورشيدي انجمن آثار ملي تصميم گرفت كه آرامگاه مجللي را براي سعدي بسازد لذا امارت كريمخاني را خراب كردند و عمارت آرامگاه كنوني را ساختند. محوطه آرامگاه به صورت باغي زيباست كه ساختمتن آن در وسط اين باغ قرار دارد. در جلو آرامگاه و رو به جنوب آن ايواني بلند است شبيه چهل ستون اصفهان كه به وسيله 8 ستون نگهداري مي شود. آرامگاه داراي يك گنبد سبز رنگ است كه در جلو آن ايواني تالار ماتتد رو به غرب گسترده مي شود. در اتاقي كه داراي سقفي بلند است و به صورت هشتي ساخته شده است قبر سعدي در وسط آن جاي گرفته و روي ديوارهاي اطراف آن هفت كتيبه از بهترين بخشهاي گلستان و بوستان با خط نستعليق بر روي كاشي هاي آبي رنگ نوشته شده است.
در داخل باغ و محوطه اي پايين تر از سطح زمين كه بوسيله پلكان مي توان به داخل آن رفت چشمه ي آب زلالي روان است كه در آن چايخانه سنتي برپا كرده اند. در وسط اين مكان كه آن را حوض ماهي نيز مي گويند حوضچه اي با آب زلال و ماهيهاي زيبايي در آن، وجود دارد. آب اين حوض نيز از قناتي كه سابقه تاريخي طولاني دارد و از كوه شمال آرامگاه سرچشمه مي گيرد تأمين مي شود.مردم طبق يك سنت قديمي در اين حوض سكه مي اندازند.
