باغ ارم به عنوان يكي از زيباترين و مشهور ترين جاهاي ديدني شيراز است. شايد بتوان گفت باغ ارم به عنوان يكي از زيباترين باغهاي ايران معرفي شده است. چنانكه در سفرنامه ها و كتابها از اين باغ توصيف هاي زيادي شده است.

 باغ ارم شيراز
باغ ارم به عنوان يكي از زيباترين و مشهور ترين جاهاي ديدني شيراز است. شايد بتوان گفت باغ ارم به عنوان يكي از زيباترين باغهاي ايران معرفي شده است. چنانكه در سفرنامه ها و كتابها از اين باغ توصيف هاي زيادي شده است.
باغ ارم از روزگار سلجوقيان و در تمام دوره ي آل اينجو پابرجا بوده است. پس از فروپاشي آل اينجو باغ به دست پادشاهان آل مظفر افتاده و در زمان شاه منصور آخرين پادشاه آل مظفر بسيار آباد بوده است. در زمان زنديه كريم خان زند در سازندگي و بهسازي اين باغ اقداماتي را انجام داد.

در زمان قاجاريه نيز اين باغ به مدت 75 سال به دست سران ايل قشقايي افتاد. در اين زمان محمد قلي خان عمارتي باشكوه در اين باغ پي ريزي كرد. در روز گار پادشاهي ناصرالدين شاه قاجار حسينعلي خان نصيرالملك ساختماني زيبا در آن پي ريزي كرد. اما با مرگ او در سال 1311 هـ.ق. خواهرزاده ي او -ابوالقاسم خان نصيرالملك- امور باغ را به عهده گرفت و ساختمان نيمه كاره دايي خود را تكميل كرد و آن را به نحو شايسته اي به اتمام رساند كه تا كنون باقي مانده است. پس از فوت ابوالقاسم خان، فرزندش -عبدالله قوامي- امور باغ را به دست گرفت و بعد از چند سال آن را به ناصر خان قشقايي به قيمت 240 هزار تومان فروخت. قشقايي ها نيز چند سالي مالكيت باغ را در اختيار داشته اند.

تا اينكه در زمان معتصم الدوله فرخ، استاندار وقت اين باغ را بابت بدهي مالك آن (محمد ناصر خان فرزند صولت الدوله قشقايي) به تصرف دولت در آوردند. مدتي بعد به درخواست دانشگاه شيراز باغ به دانشگاه واگذار شد. مسؤلين وقت دانشگاه نيز تا مدتي اين باغ را براي پذيرايي از بزرگان و اشراف در اختيار آنها قرار داده بودند. در سال 1345 خورشيدي با بودجه اي از طرف سازمان برنامه و بودجه باغ توسط دانشگاه بازسازي شد و تبديل به باغ گياهشناسي گرديد.
شيوه معماري عمارت باغ ارم به سبك زمان قاجاريه و به تقليد از سبك زمان زنديه است. عمارت باغ ارم سه طبقه است كه پشت بام آن شيرواني شده و در جلو آن ايواني دو ستوني قرار دارد كه داراي سقفي مسطح مي باشد.
عمارت باغ از نظر معماري، نقاشي، حجاري، كاشيكاري و گچ بري از شاهكارهاي زمان قاجاريه است.

در طبق اول تالاري به نام حوض خانه ساخته شده كه در گذشته براي استراحت در فصل گرما مورد استفاده قرار مي گرفته است. در وسط اين تالار ستوني سنگي و كنده كاري شده قرار دارد. ديوارها و كف آن با كاشي هاي هفت رنگ به گونه اي زيبا آراسته شده اند. در ميان طبقه دوم ايواني بزرگ با دو ستون بلند قرار دارد. در پشت آن نيز سالني بزرگ وجود دارد كه پنجره هاي آن به ايوان اصلي باز مي شود. ايوان عمارت طبقه دوم و سوم را در بر مي گيرد. دو ستون سنگي يك تكه و بلند در جلو ايوان واقع شده است. در هلالي ها و صحنه هاي كاشيكاري شده ي بالاي عمارت نقاشي پنج مجلس كاشيكاري شده و تصوير چهره ي چند شخصيت ديده مي شود. در هلالي مياني كه از همه بزرگ تر است چهره ي ناصرالدين شاه قاجار را سوار بر اسبي سفيد نشان مي دهد كه نيم تاجي در جلو كلاهش دارد. نقش هاي ديگر اين هلالي چهره هاي داستاني شاهنامه، نظامي و ادبيات قديم ايران را نشان مي دهد. در بالاي سر ناصرالدين شاه صحنه ي بر تخت نشستن حضرت سليمان و همسر او -بلقيس- را مي توان ديد.

در پشت سر آنها ديوهاي افسانه اي (هياكل) با دو شاخ بر روي سر نقاشي شده و در مقابل آنها نيز تصويرهاي فيل، شتر، اسب و ديگر حيوانات كشيده شده است.
در گوشه اي از نقاشي مربوط به تخت نشستن حضرت سليمان، رخساره ي رستم، پهلوان نامي ايران نقاشي شده است. در سمت راست ِ چهره ي ناصرالدين شاه قاجار نقشي از داستان عاشقانه ي شيرين و فرهاد است. در سمت چپ چهره ي ناصرالدين شاه و مجلس فراخواني زليخا از زنان مصر و ورود يوسف به آن مجلس است.

در دو سوي هلالي بزرگ چهار هلالي كوچكتر قرار دارد. در دو هلالي كوچكتر مياني مردي در پيكار با هلاهل (موجودي افسانه اي) نشان داده شده است و در دو هلالي بزركتر آهويي را در چنگال پلنگ مي توان ديد.
در جلو ساختمان باغ ارم حوض بزرگي قرار دارد كه 335 متر مربع مساحت دارد. در گرداگرد اين حوض هجده قطعه سنگ بزرگ و يك پارچه كار گذاشته اند.

منبع: كتاب شيراز يادگار گذشتگان