وجه تسميه و پيشينه تاريخي

بر اساس نظر محققين؛ واژه خراسان بازمانده گونه كهن واژه «خاور» و متشكل از دو جزء «خور» به معناي خورشيد و «آسان» به معني آمدن است. يعني جايي كه خورشيد از آن برمي آيد و چون اين منطقه در خاورايران قرار گرفته, اين وجه تسميه به نظر درست مي آيد. واژه شمالي نيز به سبب جدا شدن از خراسان سابق و قرار داشتن در شمال ايران به ادامه آن داده شده است.
درباره تاريخ اين خطه از ايران زمين بايستي گفت: به طور كلي خراسان جزء ساتراپي پهناور پرثوه بوده است.اين ايالت پهناور دردوره باستاني قرارگاه و كشور نيرومند اشكانيان شد و درآغاز تاريخ ايران باستان، مادها را به سوي خود كشانيد. خراسان شمالي گذشته از جايگاه طبيعي، جغرافيايي و دارا بودن منابع سرشار زير زميني، از لحاظ تاريخي نيز از كهن سال ترين مناطق ايران به شمار مي رود و از گذشته هاي دور داراي فرهنگي درخشان بوده است. هريك از شهرستان هاي اين خطه؛ داراي سرنوشت تاريخي طولاني و شنيدني هستند كه در قسمت هاي مربوطه به طور كامل آورده شده است.